އެތެރެ ހުސް ގަބު މީހުން ބޮޑަށް އަޑުގަދަވާނެއެވެ.

ތަރުޖަމާ: އަލްއުސްތާޛު ޢަބްދުލްމުޢީދު ޙަސަން

ރޭލެއް ދަތުރުކޮށްފައި ދާއިރު، އޭގެ ބަޔެއް މާބޮޑަށް ތެޅެމުންދާނަމަ އެއީ ހުސް ބަޔެއްކަން ކަށަވަރެވެ. ވިޔަފާރިވެރިޔަކު އޭނާ ވިއްކާ އެއްޗެއް އިޝްތިހާރުކުރުމުގައި އިންފަހަނަޅައިދާނަމަ، އެއީ ރަނގަޅު އެއްޗެއް ނޫންކަން ޔަޤީނެވެ.

މި އުސޫލުން ބަލާއިރު، އެތެރެ ހުސް، ހަރުކަމެއް ނެތް މީހުން އަޑުގަދަވެފައި ހަޅޭއްލެވުން ގިނަވާނެއެވެ. އެތެރެ ހުސް (ބޮޑުބެރު ފަދަ) އެއްޗެތިން ގަދަ އަޑު އުފެދޭ ބީދައިންނެވެ. ނަމަވެސް، ކެތްތެރިކަމާއެކު މަސައްކަތްކުރާ ހަރުދަނާ މީހުން ހަމަހިމޭންވެފައި ހިތްތިރިވާނެއެވެ. އެހެނީ، އެ މީހުންނަކީ ކާމިޔާބުގެ އޮނިގަނޑު ފަރުމާކޮށް، އުއްމަތުގެ ބިނާ އާރާސްތުކުރުމުގައި އަވަދިނެތި އުޅޭ ބަޔެކެވެ.

އޮށްޓަރު އަރައި ފުރިފައިވާ ގޮދަންކޯޅި ބަރުވާނެއެވެ. އެ ގޮދަންކޯޅި ވާނީ އަތްއަތަށް ނުލެނބި ސާބިތުކަންމަތީގައެވެ. އެއާ ޚިލާފަށް، އޮށްޓަރު މަދު ގޮދަންކޯޅި ލުއިވާނެއެވެ. ވަޔާއެކު އެ ގޮދަންކޯޅި އަތްއަތަށް ލެނބޭނެއެވެ.

އިންސާނުންގެ ތެރޭގައި ވެސް، ބުރަދަނެއް ނެތް މީހުން އުޅެއެވެ. އެ މީހުންނަކީ ޙަޔާތުގެ މަދްރަސާ އިން ފޭލްވެފައިވާ ސުންތަކެކެވެ. އެ މީހުން ވަނީ، އުނގެނުމުގެ ވެށްޓާއި، އީޖާދުކުރުމުގެ މައިދާނާއި، އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ކާރުޚާނާގައި ނާކާމިޔާބުވެފައެވެ. އެހެންކަމުން އެ މީހުންގެ މަސައްކަތަކަށް ހަދާފައިވަނީ، އެހެން މީހުންގެ ކާމިޔާބާއި ކުރިއެރުމަށް ހުރަސް އެޅުމެވެ. އެ މީހުންގެ މިސާލަކީ ތަނެއްދޮރެއް ނުދަންނަ ސަފީހުންގެ މިސާލެވެ. ކުރެހުންތެރިޔަކު ކުރަހައި، ރީތިކަމާއި ޗާލޫކަމުން އަތްކަންއަޅާފައިވާ ލާމަސީލު މަންޒަރެއް، އެއިން މީހަކަށް ފެނިއްޖެނަމަ، އެޔަށް ކިލާ ޖަހައި އެ ހަޑިކޮށްލާނެއެވެ.

ތަނެއްދޮރެއް ނުދަންނަ އަނދޮޅު މީހުން ހިންގާ ޕްރޮޖެކްޓަކީ ވައިއަނގަތެޅުމެވެ. އެ މީހުންގެ ޙުއްޖަތްތަކަކީ ހަޅޭއްލެވުމެވެ. ދަލީލުތަކަކީ ބުހުތާންދޮގެވެ. އެ މީހުންގެ ތެރެއިން މީހަކީ ކަނޑައެޅިގެން މިވެނި ދާއިރާއަކަށް ނިސްބަތްވާ މީހެކޭ ބުނާކަށެއް ނޭނގޭނެއެވެ. އެއީ އަދީބުންނެއް ނޫނެވެ. ވާހަކަދެއްކުންތެރިންނެއް ވެސް ނޫނެވެ. ލިޔުންތެރިންނެއް ވެސް ނޫނެވެ. މޭސްތެރިންނެއް ވެސް ނޫނެވެ. ވިޔަފާރިވެރިންނެއް ވެސް ނޫނެވެ. އެ މީހުން، ރަނގަޅު މުވައްޒަފުންގެ ތެރެޔަކު ނުހިމެނޭނެއެވެ. ތޫނުފިލި ޢިލްމުވެރިންގެ ތެރެޔަކު ވެސް ނުހިމެނޭނެއެވެ. ހެޔޮލަފާ ޞާލިޙުންގެ ތެރެޔަކު ވެސް ނުހިމެނޭނެއެވެ. ދީލަތި މީހުންގެ ތެރެޔަކު ވެސް ނުހިމެނޭނެއެވެ.

މާތުރަ، އެ މީހުންނަކީ، ޢަދަދުގެ ވާތްފަރާތުގައި ޖަހާ ސުންތަކެކެވެ. ދިރިއުޅެމުންދާނީ އަމާޒެއް ނެތިއެވެ. ކުރިޔަށްދާނީ ރޭވުމެއް ނެތިއެވެ. ހިނގަމުންދާނީ ހިންމަތެއް ނެތިއެވެ. ފާޑުކިޔޭވަރުގެ ޢަމަލެއް އެ މީހުންނަކަށެއް ނުކުރެވޭނެއެވެ. އެއީ ސޮހޮލުވެ ބިންމައްޗަށް ވެއްޓިފައިވާ ބަޔެކެވެ. އެހެންކަމުން އެ މީހުންނަކު އިތުރަކަށެއް ނުވެއްޓޭނެއެވެ. އެ މީހުންނާމެދު ހެޔޮ ބަހެއް ބުނެވޭތަނެއް ނުފެންނާނެއެވެ. އެ މީހުންނަށް ހެޔޮ ރަނގަޅު ކަމެއް ކުރެވިފައި ނުވާތީއެވެ. އެ މީހުންނާ ދިމާއަށް މީހަކު އެއްޗެއްސެއް ވެސް ނުކިޔާނެއެވެ. އެ މީހުންގެ ކިބައިގައި އެ ކަމަކަށް ޙަސަދަވެރިވާނެ ކަމެއް ނުވާތީއެވެ.

އަދަބީ ފޮތްފޮތުގައި ނަންގަނެވިފައިވެ އެވެ. ކަންނެތް، ފަރުވާކުޑަ ޒުވާނަކު އޭނާގެ ބައްޕަ ގާތުގައި ބުންޏެވެ.

"އެވެނި މީހާއާ އެއްގޮތަށް، ތިމަންނައަށް އެއްވެސް މީހަކު ތާރީފުގެ ބަހެއް ވެސް އަދި ބަދު ބަހެއް ވެސް ނުބުނަނީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ؟"

އެހިނދު އޭނާގެ ބައްޕަ ޖަވާބުގައި ބުންޏެވެ.

"ތިބާއަކީ އިންސާނެއްގެ ހަންގަނޑެއްގެ ތެރޭގައި އޮތް ގެރިއަކަށްވީތީއެވެ."

އެތެރެހުސް ގަބު މީހާ އަށް، އެހެން މީހުންގެ މަސައްކަތްތައް ފުނޑުފުނޑުކޮށްލައިގެން ފޮނިކަން ލިބެއެވެ. ރަނގަޅު ކަންކަމުގައި ކުރި ހޯދާފައިވާ މީހުންގެ ކަރާމަތްތެރިކަމަށް އަރައިގަނެގެން އަރާމު ލިބެއެވެ. އެ މީހުންގެ މޮޅު އުފެއްދުންތަކާއި އީޖާދުތައް ސުންނާފަތިކޮށްގެން އުފާ ލިބެއެވެ. އެ މީހުންނާ އެއް ހަމައިގައި އޭނާ އަށް ފައިތިލަ ސާބިތުނުކުރެވުނީތީއެވެ.

ހިވާގި މަސައްކަތްތެރިޔާ އޭނާގެ ވަގުތުތައް ހޭދަކުރާނީ، އޭނާގެ މަސައްކަތްތައް ރަނގަޅަށް ފުރިހަމަކުރެވޭތޯއެވެ. އަދި އޭނާ އުފައްދާތަކެތީގެ ފެންވަރު މަތިކުރެވޭތޯއެވެ. ދިރިތިބީންގެ ނަފުސުތައް ކަތިލައި، މަރްޙޫމުންގެ ކަށްވަޅުތައް ކޮންނާނެ ވަގުތެއް އޭނާއަކަށެއް ނުލިބޭނެއެވެ. އެއްވެސް ބަޔެއްގެ ޢައިބުތައް ކިޔައި ނެތިމޮށުމަކީ އޭނާ ކުރާނެ ކަމެއް ނޫނެވެ. އަވަދިނެތި އޭނާ އުޅޭނީ އުއްމަތުގެ ބިނާ އާރާސްތުކުރެވޭތޯއެވެ. ހެޔޮކަމުގެ ފޭރާން ވިޔެ އުފެއްދޭތޯއެވެ.

ރަނގަޅަށް ހެދި ފޯދިފައިވާ ކަދުރު ރުއް، ފެހިކަންމަތީ އަބަދުވެސް ދެމިހުންނާނެއެވެ. އޭގެ މޭވާތައް މީރުވެފައި، ފައިދާތައް ގިނަގުނަވާނެއެވެ. އެހެންކަމުން، ސަފީހަކު އެއްލާ ގާބުރިން ޖެހިފައި ވެސް އެ ރުކުން ވެއްޓޭނީ މީރު ފޮނި ކަދުރެވެ. ނަމަވެސް ޙަންޡަލް (Colocynth) ވެލުގެ މޫ ފެނާހަމައަކަށެއް ނުފޯރައެވެ. އޭގެ މަލަ އަބާއްޖަވެރިއެވެ. ރަހަ ހިއްޗެވެ. އެޔަކު ރީތި ސިފައެއް ނެތެވެ. މީރު މޭވައެއް ނާޅައެވެ.

ކަނޑި، ކަށިތައް ބުރިކުރަމުންދާއިރު ހަޅޭކެއް ނުލަވައެވެ. ނަމަވެސް ޖައްވު ގުގުމާލާ ބޮޑު ބެރަކީ އެތެރެ ހުސް އެއްޗެކެވެ!

އަޅުގަނޑުމެން ކުރަންވީ ކަމަކީ، އަމިއްލަ ނަފުސުތައް އިޞްލާޙުކޮށް، ޢަމަލުތައް ފުރިހަމަކުރުމެވެ. އެހެން މީހުންގެ ފަތް ބަލައި ހިސާބުކުރުމަކީ އަޅުގަނޑުމެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެއް ނޫނެވެ. އެހެން މީހުންގެ ވިސްނުމާއި ފިކުރަށް ފާރަލައި، އެ މީހުންގެ ޒަމީރަށް ޙުކުމްކުރުމަކީ ވެސް އަޅުގަނޑުމެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެއް ނޫނެވެ. މާތްﷲ އެ މީހުންގެ ހިސާބުބައްލަވާނެތެވެ. ސިއްރާއި ފާޅުގައި އެ މީހުން ކުރާ ކަންތައްތައް އެކަލާނގެ ދެނެވޮޑިގެންވެތެވެ.

ހެޔޮލަފާ ބަޔަކަށް، އެހެން މީހުންގެ ކަށިތައް ބިންދާނެ ހުސްވަގުތެއް ނޯންނާނެއެވެ. އަދި އެމީހުންނަކަށް، އެހެން މީހުން ދޮންނަ އެއްޗެހި ހިއްކަން އަޅައި، އެހެން މީހުންގެ ކަފުންތައް އިރާނެ ހުސްވަގުތެއް ވެސް ނޯންނާނެއެވެ.

މެއްސެއް ހެން، މީހުންގެ ފާރުކޮޅުތައް ކޮންނަން އުޅޭނީ ހެޔޮލަފާކަމެއް ނެތް މީހުންނެވެ. ހެޔޮލަފާ މީހުން ވާނީ، ބޭކާރު ކަންކަމުން އެއްކިބާވެގެންނެވެ. އެ މީހުންނަކީ މާމުއި ކުޅަނދުރުތަކެއް ފަދަ ބަޔެކެވެ. އެ ކުޅަނދުރު މާމެލާމެލިން ފޮނި ބުއިމުގައި މަޝްޣޫލުވެގެން ވެއެވެ. އެ އިން، ޝިފާލިބިދޭ މާމުއި އުފެއްދުމަށްޓަކައެވެ.

މުބާރާތްތަކުގައި ވާދަކުރާ އަސްތައް، ކުޅިބަލަން ތިބޭ މީހުން ފޯރިދޭ އަޑެއް ނާހާނެއެވެ. އެސޮރުމެން އެ އަޑު އަހައިފިނަމަ، އެސޮރުމެންނަށް މުބާރާތް ނާކާމިޔާބުވާނެތީއެވެ. ގަދައަޅައި މަސައްކަތްކުރާށެވެ! ކުރާކަމެއް ރަނގަޅަށް ފުރިހަމަކުރާށެވެ! ހުރަސްއަޅާ މީހަކު ނުވަތަ ޙަސަދަވެރިވާ މީހަކު ނުވަތަ ވައިއަނގަތަޅާ މީހަކު ކިޔާ އެއްޗެއް އަޑުނާހާށެވެ!

ކަދުރުރުކަކަށް ތިރިކުރި މަދިރިއެއް އުދުއްސައިގަންނަމުން ބުންޏެވެ.

"ކަދުރުރުކާއެވެ! ސާބިތުވެ ހުންނާށެވެ! އަހަރެން މި އުދުއްސައިގަންނަނީއެވެ."

އެހިނދު އެ ކަދުރުރުއް ބުންޏެވެ.

"މާތްﷲ ގަންދީ ބުނަމެވެ! އަހަރެންގެ ގަޔަށް ތިބާ ތިރިކުރިކަމެއް އަހަންނަކަށެއް ނޭނގެއެވެ. ވީމާ، ތިބާ އުދުއްސައިގަންނައިރު، އެ ކަން އަހަންނަށް އިޙުސާސްވާނެ ހެއްޔެވެ؟

ބަރު މުދާ އުފުލާ ބޮޑެތި ލޮރީތައް މަގުތަކުގައި ދުއްވާފައިދާއިރު، އޭގައި ލިޔެފައި ހުރެއެވެ. "މިއީ ނުރައްކާތެރި އެއްޗެކެވެ! މިޔާ ގާތްވުމަކީ މަނާކަމެކެވެ!" ކާރުތަކާއި ސައިކަލްތައް އެޔާ ދުރަށްޖެހި ފޭވާއިރު އެ ތަކެތީގެ ޙާލުގެ ދުލުން ގޮވާ ކަހަލައެވެ.

(لَا يَحْطِمَنَّكُمْ سُلَيْمَٰنُ وَجُنُودُهُۥ وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ) ސޫރަތުއްނަމްލު: 18 މި އާޔަތުގެ މާނައީ: "(އެއީ) ނޭނގިތިބެ، ސުލައިމާނުގެފާނާއި އެކަލޭގެފާނުގެ ލަޝްކަރު ކަލޭމެން ފިސްފިސް ނުކުރުމަށްޓަކައެވެ."

ސިންގާ މުޅައެއްޗެއް ނުކާނެއެވެ. މިނިކާވަގު އަންހެނަކަށް ހަމަލައެއް ނުދޭނެއެވެ. ނަމަވެސް ކުރަފިތަކާއި ފަނިފަކުސަތައް އުޅޭނީ ކުނިގޮނޑުގައެވެ. އޭއްޗެހީގެ ކުޅިސަމާ އޮންނާނީ އެ ތާނގައެވެ.

•••✧•✧•✧•✧•✧•✧•✧•✧•••

އެޑިޓަރުގެ ނޯޓް:

އަލްއުސްތާޛު ޢަބްދުލްމުޢީދު ޙަސަން އަކީ، އާކިޓެކްޓެކެވެ. އިންޖިނިއަރެކެވެ. ތަރުޖަމާނެކެވެ. ލިޔުންތެރިއެކެވެ. ޝާޢިރެކެވެ. އަދީބެކެވެ. 2017 ވަނަ އަހަރު އަދަބިއްޔާތުގެ ރޮނގުން އޭނާ އަށް ވަނީ ޤައުމީ އިނާމު ލިބިވަޑައިގެންފައެވެ. ލިޔުންތެރިކަމުގެ މަސައްކަތް އޭނާ ފެށްޓެވީ 1980 ގެ އަހަރުތަކުގެ މެދުތެރޭގައެވެ. އޭރުއްސުރެ މިއަދާ ހަމައަށް އޭނާ އަކީ ލިޔުންތެރިކަމުގެ މައިދާނުގައި ދެމިހުންނެވި މުރާލި ލިޔުންތެރިއެކެވެ.