ފުރަތަމަ ދުރުކުރަންވީ އިތުބާރު ނެތް މެންބަރުން، ވެރިކަމާ ޙަވާލުވިތާ މަސް ދުވަސް ނުވާ ރައީސެއް ނޫން!

54 މެންބަރުންގެ ވޯޓުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އާއި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ނައިބު އަޒުލު ކުރެވޭ ގޮތް ހެދުމަށް މަޖިލީހުގެ ޤަވާއިދަށް އިސްލާހު ގެންނަން ހުށަހަޅާފައިވާ ހުށަހެޅުން އާންމު ކޮމެޓީން އިއްޔެ ފާސްކޮށްފިއެވެ.

އެމްޑީޕީ 55 މެންބަރުން މިހާރު މަޖިލީހުގައި ތިިބިއިރު، އިއްޔެ ބޭއްވި އާއްމު ކޮމިޓީގެ ބައްދަލުވުމުގައި ރައީސް އާއި ނާއިބު ރައީސް އަޒުލު ކުރުމާއި، އަދި މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ އަދަދު ގުނާނެ ގޮތާއި ގުޅޭ ގޮތުންވެސް މުހިންމު ނިންމުންތަކެއް ވަނީ ނިންމާފައެވެ.

ކޮމިޓީ ބައްދަލުވުމުގައި އިހަވަންދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު މުޙައްމަދު ޝިފާއު ވަނީ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންގެ އަދަދު ގުނާއިރު، މެންބަރުން އިސްތިއުފާ ދިނުމުން ނުވަތަ އެނޫންވެސް ސަބަބަކާއި ހުރެ ހުސްވެފައިވާ ގޮނޑިތަކާ ނުލައި މެންބަރުންގެ އަދަދު ގުނުމަށް ހުށަހަޅުއްވާފައެވެ.

އެހެންނަމަވެސް، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދުގެ 49، 202 އަދި 203 ވަނަ މާއްދާއަށް މިހާރު އޮތް ގޮތުން، އަދި 19 ވަނަ މަޖިލީހުގެ މިހާތަނަށް ޢަމަލު ކުރެވެމުންވެސް އަންނަ ގޮތުން، މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުންގެ ޖުމްލަ އަދަދު ގުނާނީ އެ ދައުރެއްގެ ޖުމްލައަށް ބަލައިގެންނެވެ. އެގޮތަށް ބަލާ ނަމަ، މި ހިނގާ 19 ވަނަ މަޖިލީހުގައި މެންބަރުންގެ ޖުމްލަ އަދަދަކަށް ވާނީ 87 މެމްބަރުންނެވެ.

މި ބަދަލާއެކު، އެ ކޮމިޓީން ފާސްކުރީ؛ ޤަވާއިދުގެ ބޭނުމަށްޓަކައި މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެމްބަރުންގެ އަދަދު ގުނުމުގައި ބަލާނީ އެ ވަގުތު މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުކަމުގައި ދެމިތިބި މެމްބަރުންގެ ޖުމްލަ އަދަދަށް ބެލުމަށެވެ. އަދި މަޖިލީހުގެ ގޮނޑިއެއް ހުސްވެއްޖެ ނަމަ، އެ ގޮނޑިއަށް މެމްބަރަކު އިންތިހާބު ކުރުމާ ހަމައަށް މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެމްބަރުންގެ އަދަދު ގުނާއިރު ހުސްވި އެ ދާއިރާގެ ގޮނޑި ނުގުނުމަށެވެ.

އެހެންކަމުން، ދެން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އާއި ނާއިބު ރައީސް އަޒުލު ކުރުމަށް ބޭނުންވާނީ 54 މެންބަރުންގެ ވޯޓެވެ. އެހެނީ، މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދުގައިވާ ގޮތުން، ރައީސް އާއި ނާއިބު ރައީސް އަޒުލް ކުރަން ގަރާރެއް ހުށަހެޅޭނީ ސަބަބާއެކު މަޖިލީހުގެ ޖުމުލަ މެންބަރުންގެ ތިން ބައިކުޅަ އެއްބައި މެންބަރުންގެ ސޮޔާއެކުއެވެ. އަދި ރައީސާއި ނާއިބު ވަކި ކުރެވޭނީ ތިން ބައިކުޅަ ދެބައި މެންބަރުންގެ ވޯޓުންނެވެ.

މި ގޮތަށް މަޖިލީހުން ފާސްވެއްޖެނަމަ، މަޖިލީހުގެ ތަޅުމުން ފާސްވެއްޖެ ނަމަ ހިނގަމުންދާ 19 ވަނަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ބޮޑު މެޖޯރިޓީއެއް އޮތް އިދިކޮޅު އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރުންގެ ވޯޓުން އެކަނި ވެސް ރައީސް އާއި ނާއިބު ރައީސް މަގާމުން ވަކި ކުރެވުދާނެ އެވެ. އެ ޕާޓީގައި މިހާރުވެސް 55 މެންބަރުން އެބަ ތިއްބެވެ.

ގާނޫނު އަސާސީގެ 71 ވަނަ މާއްދާގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ އުސޫލުގެ ދަށުން މި ހިނގާ 19 ވަނަ ރައްޔިތުން މަޖިލީހުގެ ޖުމްލަ މެމްބަރުންގެ އަދަދަކީ 87 އެވެ.

އަދި މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދަށް ގެނެވޭ އިސްލާހެއް މެދުވެރިކޮށް ގާނޫނު އަސާސީގައި ސާފުކޮށް ބަޔާންކޮށްފައިވާ މާއްދާއަކަށް މުޅިން އާ މާނަކުރުމެއް މަޖިލީހުގެ މެމްބަރުންނަކަށް ނުގެނެވޭނެ ކަމަށް  ގާނޫނު އަސާސީގައިވެއެވެ. އެހެނީ، ޤާނޫނު އަސާސީ ގައިވާގޮތުން އެކަން ކުރުމުގެ ބާރުލިބެނީ ގާނޫނުއަސާސީގެ 274 ވަނަ މާއްދާއިން ހަމައެކަނި ސްޕްރީމް ކޯޓަށެވެ.

ހަތް މެމްބަރުންގެ މައްޗަށް އެކުލެވޭ ކޮމިޓީގެ ޒިންމާތަކުގެ ތެރޭގައި، މައްސަލައިގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ކަންކަމަކީ ގާނޫނުއަސާސީގެ 100 ވަނަ މާއްދާގައި ބަޔާންކުރާ ހާލަތްތަކުން ހާލަތަކަށް ފެތޭ މައްސަލައެއްތޯ ބެލުން ހިމެނެ އެވެ. އަދި އެކަމެއްގެ ހެކި ހުރިތޯ އާއި، ކޮމިޓީން މައްސަލަ ދިރާސާ ކުރާއިރު ވެސް ރައީސަށް ނުވަތަ ނައިބު ރައީސްއަށް ކޮމިޓީއަށް ހާޒިރުވެގެން ދިފާއުގައި ވާހަކަ ދެއްކެވުމުގެ ހައްގު އޮންނާނެއެވެ.

ޤައުމު އެ ވާއްޓަލަނީ ބޮޑު ނުރައްކަލަކަށް

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އާއި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ނައިބު އަޒުލުކުރުމުގެ އުސޫލަށް ގެންނަ އިސްލާޙަކީ، ޤާނޫނު އަސާސީ އާއި ބީރަށްޓެހި، ޑިމޮކްރެސީގެ ހަމަތަކަށް ގޮންޖަހާ އުސޫލެކެެވެ. ހަމައެހެންމެ، ކުރަމުން އެދާ ކަމަކީ، ރައްޔިތުން ގެނައި ވެރިކަމަށް ބިރުދެއްކުމަށް ހިންގާ ބޮޑު ޖަރީމާއެކެވެ. މަޖިލީހުގެ ތަޅުމުން އެގޮތަށް ނިއްމައިފިނަމަ، ޤައުމުގެ ސިޔާސީ ހަމަޖެހުން ގެއްލި، ޤައުމުގެ މުސްތަޤްބަލު އަޑި ނޭނގޭ ނާމާން ކަމަކަށް ގެއްލިގެންދާނެއެވެ.

މަޖިލިސް ގިނަ މެންބަރުންނަށް އިތުބާރެއް ނެތް

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އާއި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ ނައިބު އަޒުލުކުރުމުގެ އުސޫލަށް ގެންނަ އިސްލާޙުގެ ބިރުވެރިކަން ޤައުމަށް ވެރިވެފައިވާ މިދަނޑިވަޅުގައި ކޮށްލާާން އޮތް އެންމެ ރަނގަޅު ސުވާލަކީ މިހާރު ތިއްބެވި މަޖިލިސް މެންބަރުންގެ އިތުބާރު އޮތްތޯއެވެ؟ ނޫނެކެވެ ނެތެވެ. ގިނަ މެންބަރުންގެ އަމަލުތައް ހުރީ ރައްޔިތުންގެ ވިންދާއި ރޫޙާ ޚިލާފަށެވެ. މަސައްކަތުގެ ސްޕީޑު ދަށެވެ. ރައްޔިތުންނާ ގުޅޭ މުހިއްމު މައްސަލަތައް ނިންމުމަށް އިސްކަން ދެނީ މަދު ފަހަރަކުއެވެ.

ޖުޑިޝަރީ ބޮކުންދާއިރު އެކަމަަށް އިޞްލާޙެއް ނުގެނެވުނެވެ. އިޞްލާޙް ކުރުމުގެ ވިސްނުމެއްވެސް ނެތެވެ. ޓެކްސްތައް ބޮޑު ކުރަނީއެވެ. ރައްޔިތުން ބިކަވެ ނިކަމެތިވަމުންދާއިރު، ހޭވެސް އަހާ ނުލައެވެ. އެކަން ނުކުރާށޭ ގޮވާ ރައްޔިތުން ރޮއި ހޭރެނިކޮށް ޓެކްސްވެސް ބޮޑުކުރީއެވެ. ތަކެތީގެ އަގުތަށް އުފުލި ޤައުމު އަނދަވަޅަކަށް ވެއްޓުނު އިރުވެސް ތިބީ ބަލާށެވެ. ކޯޓުތައް ހެޔޮވަރުކޮށްގެން ތިބުން ނޫން ކަމެއް ނެތެވެ.

ޤައުމު ދަރަނިވެރިވެގެން ދާއިރު، ރައްޔިތުންގެ ޢާންމު ޙާލަތު ރަނގަޅުކުރުމަށް އެކަށީގެންވާާ ރަނގަޅު ބިލެއް ފާސްކޮށްލެވޭ ކަމަކަށް ނުވެއެވެ. ތަރައްޤީއަށް ފެންބޮވައިގެންފައިވާ ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ އަސާސީ ކަންކަން ފުރިހަމަ ކުރުމަށްޓަކައި އެކަށީގެންވާ މަސައްކަތެއް ނުކުރެއެވެ. ބަޖެޓް ހެދުމުގެ މަރުޙަލާގައި ރައްޔިތުންނާއި އެ މެންބަރަކު ނިސްބަތްވާ ރަށްރަަށަށް ވަރަށް ކަންކަން ކޮށްދޭ ކަމަށް ހަދަން އަޑު އުފުލި ނަމަވެސް މުޅި އަހަރަށް ބަލާއިރު ސަރުކާރު ޖަވާބުދާރީކޮށް، ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ ތަރައްޤީއާއި ލުއި ފަސޭހަކަން ގެނައުމަށް އެކަށޭނެ މަސައްކަތްތަކެއް ނުކުރެވެއެވެ.

މަޖިލީހަށް ޙާޟިރު ނުވާ މެންބަރުން ގިނައެވެ. ސަލާމް ބުނަނީއެވެ. އެދޭވޭ މަސައްކަތެއް ނުކުރަައްވައެވެ. އަމަލީގޮތުން މަސައްކަތްތަކުގައި އުޅުންވާ ތަން ނުފެންނާތީ ރައްޔިތުން ޝަކުވާ ކުރެއެވެ.

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ގިނަ މެންބަރުންނާ މެދު އިތުބާރެއް ނެތެވެ. އެތައް ބައިވަރު ސަބަބުތަކަކާ ހެދިއެވެ. ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ގޯސްވެގެން އުޅޭ ވަރުވެެއްޖެތޯއެވެ. ވެރިކަމާ ޙަވާލުވިތާ އަދި މަހެއް ނުވެއެވެ. ތިމާމެންނަށް ފަސް އަހަރުގެ ތެރޭގައި ރައްޔިތުންނަށް ބޭނުންވާ މިންވަރަށް މަސައްކަތް ނުކުރެވުމަކީ ރައީސް މުޢިއްޒު ޒިންމާ ނަގަންޖެހޭނެ ކަމެއް ކަމަކަށް ނުދެކެމެވެ.