މަޝްހޫރު ބަޣްދާދު ސިޓީގައި، އަޙްމަދު ކިޔާ ކުޑަކުއްޖަކު ދިރިއުޅެމުން ދިޔައެވެ. އޭނާގެ ޢާއިލާއަކީ ވަރަށް ފަޤީރު ޢާއިލާއެކެވެ. އެހެނަސް އަޙްމަދުގެ ކިބައިގައިވާ ޚާއްޞަ ހުނަރާއި ޤާބިލިއްޔަތުކަމަކީ، އޭނާގެ ޢާއިލާގެ ފަޤީރުކަން ފޮރުވައިލި އެއްޗަކަށް ވިއެވެ. އެއީ އޭނާއަށް ލިބިފައިވާ ބުއްދީގެ ވިދުވަރެވެ. އޭނާގެ ވިސްނުމުގެ ތޫނުކަމާއި، ޙިކުމަތްތެރިކަމާއި، އަދަބުވެރިކަމެވެ.
އަޙްމަދުގެ ބުއްދިވެރިކަމުގެ ވާހަކަ މުޅި ބަޣްދާދަށް ފެތުރިގެން ދިޔައެވެ. ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް އޭނާ ދައްކާ ވާހަކަތަކާއި، އޭނާ ޙައްލުކުރާ މައްސަލަތަކުގެ ވާހަކަ އެކި ދިމަދިމާގައި ދެކެވެމުން ދިޔައެވެ. މުސްކުޅިން އޭނާގެ ބުއްދިވެރިކަމަށް ތަޢުރީފު ކުރިއެވެ. ޒުވާނުން އޭނާއާ ބައްދަލުކޮށް އޭނާގެ ވާހަކަތައް އަޑުއެހުމަށް ޝައުޤުވެރިވިއެވެ. ކުޑަކުދިން އޭނާއަށް ތަބާވެ، އޭނާގެ ފަހަތުން ދުވިއެވެ.
މިހެން އޮއްވާ އެއްދުވަހަކު، ޚަލީފާ ހާރޫނުއް-ރަޝީދަށް މި ކުޑަކުއްޖާގެ ވާހަކަ އިވިވަޑައިގަތެވެ. ޚަލީފާގެ ހިތްޕުޅުގައި މި ކުއްޖާ ދެކެވަޑައިގަތުމުގެ ޝައުޤުވެރިކަން އުފެދިވަޑައިގަތެވެ. އެހެންކަމުން ޚަލީފާ އަމުރު ކުރެއްވީ ވަގުތުން އަޙްމަދު ގަނޑުވަރަށް ގެނައުމަށެވެ. ޚަލީފާގެ ވަޒީރު ބޭކަލުން، އަޙްމަދުގެ ގެއަށް ގޮސް، އޭނާ ގަނޑުވަރަށް ގެންދިޔައެވެ.
ގަނޑުވަރުގެ މަރުޙަބާ މާލަމަކީ ރަނާއި ރިހީގެ ޒީނަތްތެރިކަމުން ފުރިފައިވާ ތަނެކެވެ. އެތާ ތިއްބެވި ވަޒީރުންނާއި ޢިލްމުވެރިން އަޙްމަދަށް ބަލަހައްޓައިގެން ތިއްބެވިއެވެ. ޚަލީފާ، އަޙްމަދާ ދިމާއަށް ބައްލަވާލައްވާފައި ވިދާޅުވިއެވެ: "ތިބާ އެންމެ ބޭނުންވަނީ ކޯޗެއް؟ ތިބާގެ ހިތުގެ އެދުމަކީ ކޮބާ؟" އަޙްމަދު ވަރަށް އަދަބުވެރިކަމާއެކު ޖަވާބު ދިނެވެ: "އަޅުގަނޑު އެދެނީ ކަލޭގެފާނުގެ ޢިލްމާއި ލަފާފުޅު. އަޅުގަނޑު ބޭނުންވަނީ ކަލޭގެފާނު ފަދައިން ޙިކުމަތްތެރިއަކަށް ވާން."
އަޙްމަދުގެ މި ޖަވާބުން ޚަލީފާ ވަރަށް އުފާފުޅުވެ ވަޑައިގަތެވެ. އެހެންނަމަވެސް އޭނާ އިމްތިޙާނު ކުރެއްވުމުގެ ގޮތުން، ރަނާއި ރިހީގެ އަނގޮޓިތަކެއް ގެންނަވައި، އޭނާގެ ކުރިމަތީގައި ބެހެއްޓެވިއެވެ. އަދި ވިދާޅުވިއެވެ: "މި އަނގޮޓިތަކުގެ ތެރެއިން ބޭނުން އެއްޗެއް ނެގުމުގެ ފުރުޞަތު ތިބާއަށް ދެން. އެންމެ ބޭނުންވަނީ ކޯޗެއްތޯ ބުނޭ."
އަޙްމަދު ވަރަށް ޙިކުމަތްތެރިކަމާއެކު ޖަވާބު ދިނެވެ: "އަޅުގަނޑަށް އެންމެ ބޭނުންވަނީ ޚަލީފާގެ އަރިހުން ޢިލްމާއި ޙިކުމަތް. އެހެނަސް މިހާރު އަޅުގަނޑު މި ރަން އަނގޮޓިތައް ޚިޔާރުކުރާނަން." މި ޖަވާބު އިވުމާއެކު ޚަލީފާ ވަރަށް ބޮޑަށް ހިނިވަރުނަ ކުރެއްވިއެވެ. އަދި ވަޒީރުންނާ ދިމާއަށް ބައްލަވާލައްވާފައި ވިދާޅުވިއެވެ: "މިއީ އަޅުގަނޑު މިހާތަނަށް ދުށް އެންމެ ބުއްދިވެރި ކުއްޖާ."
އެދުވަހުން ފެށިގެން ޚަލީފާގެ އަމުރުފުޅަށް، އަޙްމަދަށް އެންމެ މޮޅު އުސްތާޛުންގެ އަރިހުން ކިޔަވައިދެވުނެވެ. އޭނާއަށް ޢިލްމުގެ ހުރިހާ ދާއިރާއަކުން ތަޢުލީމު ދެވުނެވެ. އަދި އެންމެ ފަހުން އޭނާވީ ބަޣްދާދުގެ އެންމެ މަޝްހޫރު ޢިލްމުވެރިންގެ ތެރެއިން އެކަކަށެވެ. އޭނާގެ ބުއްދިވެރިކަމާއި ޙިކުމަތްތެރިކަމުގެ ވާހަކަ ޒަމާންތަކަކަށް ދެކެވެމުން ދިޔައެވެ.
މި ވާހަކައިން އަޅުގަނޑުމެންނަށް ވަރަށް ގިނަ ޢިބުރަތްތަކެއް ލިބެއެވެ. އޭގެ ތެރެއިން މައިގަނޑު ޢިބުރަތްތަކަކީ:
1. މުއްސަނދިކަމާއި ފަޤީރުކަމަކީ އިންސާނާގެ އަގު ވަޒަންކުރެވޭ މިންގަނޑެއް ނޫނެވެ. އަޙްމަދުގެ ޢާއިލާ ފަޤީރުވިޔަސް، އޭނާގެ ބުއްދިވެރިކަމާއި އަޚްލާޤު ރަނގަޅުކަމުން އެންމެންގެ ލޯބި ލިބި، ޚަލީފާގެ ސަމާލުކަން ވެސް ލިބުނެވެ.
2. ޢިލްމަކީ އެންމެ މަތިވެރި މުއްސަނދިކަމެވެ. އަޙްމަދު، ރަނާއި ރިހީގެ ބަދަލުގައި އެންމެ ބޮޑަށް އެދުނީ ޢިލްމާއި ޙިކުމަތް ޙާޞިލުކުރުމަށެވެ. މިއީ އޭނާގެ ދުރުވިސްނުންތެރިކަމާއި ބުއްދިވެރިކަން ދައްކުވައިދޭ ކަމެކެވެ.
3. އަދަބުވެރިކަމާއި މަޑުމައިތިރިކަމަކީ އިންސާނާގެ ކިބައިގައި ހުންނަންވާނެ ސިފައެކެވެ. އަޙްމަދު، ޚަލީފާއާ ވާހަކަދެއްކީ ވަރަށް އަދަބުވެރިކަމާއި މަޑުމައިތިރިކަމާ އެކުގައެވެ. މިކަމުން އޭނާގެ ރިވެތި އަޚްލާޤު ހާމަވެގެން ދިޔައެވެ.
4. ބުއްދިވެރިކަމާއި ޙިކުމަތްތެރިކަމަކީ އުމުރާ ގުޅިފައިވާ ކަމެއް ނޫނެވެ. ކުޑަކުއްޖަކަށް ވިޔަސް، އަޙްމަދުގެ ކިބައިގައި ހުރި ބުއްދިވެރިކަމާއި ޙިކުމަތްތެރިކަން ފާހަގަކުރެވި، އެކަމަށް އެކަށީގެންވާ އަގު ލިބުނެވެ.
5. ފުރުޞަތު ލިބުމުން އޭގެ ބޭނުން ރަނގަޅު ގޮތުގައި ހިފަން ޖެހެއެވެ. އަޙްމަދަށް ލިބުނު ފުރުޞަތުގެ ބޭނުން ރަނގަޅު ގޮތުގައި ހިފައި، އެންމެ ފަހުން އޭނާ ވެގެން ދިޔައީ މަޝްހޫރު ޢިލްމުވެރިއަކަށެވެ.
6. ހެޔޮ ނަތީޖާ ނެރުމަށް މަސައްކަތް ކުރާ މީހުންނަށް ﷲ ގެ ވާގިފުޅާއެކު ކާމިޔާބު ލިބޭނެއެވެ. އަޙްމަދު ފަދައިން ރަނގަޅު ނިޔަތުގައި މަސައްކަތްކޮށް، ކެތްތެރިކަމާއެކު ކުރިއަށް ދާ މީހުންނަށް ކާމިޔާބީ ލިބޭނެއެވެ.
7. ޢިލްމާއި ތަޢުލީމަކީ އިންސާނާގެ ދަރަޖަ މަތިވެރިކޮށްދޭ އެއްޗެކެވެ. އަޙްމަދަށް ލިބުނު ތަޢުލީމުގެ ސަބަބުން އޭނާގެ ދަރަޖަ މަތިވެރިވެ، މުޖުތަމަޢުގެ އެންމެންގެ އިޙްތިރާމް ލިބުނެވެ.
